"ზოგადი განათლების შესახებ" კანონში განხორციელებული ცვლილებები მალე ძალაში შევა. კანონპროექტის ერთ-ერთი ნაწილი სხვადასხვა კატეგორიის სკოლების დაფუძნებას ითვალისწინებს.

საზოგადოებას ინიციატივის ავტორთან, პარლამენტის განათლებისა და მეცნიერების კომიტეტთან და განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროსთან შეკითხები გაუჩნდა, რომლებიც ცვლილებების ბუნდოვანებასა და შესაძლო დისკრიმინაციულ ხასიათს უკავშირდებოდა.

ცვლილებების მიხედვით, სკოლების ბრენდირება და დიფერენცირება უნდა მოხდეს. განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის ინფორმაციით, დიფერენცირება დაფინანსების კუთხით მოხდება.

იქნება 3 კატეგორიის სკოლა: პირველი სკოლა, 200 ბავშვზე ნაკლები კონტინგენტის მქონე; მეორე სკოლა, სადაც 200 ბავშვზე მეტი სწავლობს და მესამე, წამყვანი სკოლა, ამ უკანასკნელის კრიტერიუმებს კომისია დაადგენს.

წამყვანი სკოლები, სავარაუდოდ, ახალი სასწავლო წლიდან გაჩნდებიან.

თუმცა, პირველი და მეორე კატეგორიის სკოლა კანონის ძალაში შესვლისთანავე უკვე არსებობს. რაც შეეხება ბრენდირებას, ის ნიშნავს სახელდებას და სკოლების ბრენდირების ინიციატორები, შესაძლოა, თავად სკოლებიც იყვნენ.

პარლამენტის განათლებისა და მეცნიერების კომიტეტის თავმჯდომარის, მარიამ ჯაშის განმარტებით, ინიციატივა ხელს აკადემიური მოსწრების გაუმჯობესებასა და რეგიონების სკოლებში განათლების ხარისხის ზრდას შეუწყობს.

"ბრენდირება ერთგვარი კატეგორიზაციის სისტემას მოიცავს, რომელიც შიდა უწყებრივი ანუ განათლების სამინისტროს მიერ შექმნილი ობიექტური შეფასების კრიტერიუმებზე დაფუძნებით, ერგვარ დიფერენცირებას ახდენს, როგორც სკოლების, ისე მენეჯმენტის მიმართ. ეს ასევე ეხება სკოლების დაფინანსების სისტემასაც. ქვეყნის მასშტაბით, სხვადასხვა რაოდენობირივი და ხარისხობრივი მაჩვენებელის მქონე სკოლები მოქმედებს, როგორც დიდი, ისე მცირე კონტიგენტიანი, მათ შორის სოფლის სკოლები, რომლებსაც განსაკთრებული მიდგომა სჭირდებათ. ასევე გვაქვს შედარებით წარმატებული სკოლები, რომლებმაც წლების მანძილზე ამა თუ იმ ნოვაციაში ძალიან კარგი გამოცდილება დააგროვეს," - განმარტავს პარლამენტის წევრი და დასძენს, რომ კანონპროექტის მიზანი სკოლების მართვისა და ხარისხის გაუმჯობესებაა.

მარიამ ჯაშის თქმით, სხვადასხვა კატეგორიის სკოლების დაფუძნების ნაწილი, კანონპროექტში ჯერჯერობით სრულად შემუშავებული არ არის, თუმცა განათლების სამინისტრო, მისი განხორციელების კონკრეტულ მექანიზმებს დაახლოებით, 2-3 თვეში დააზუსტებს და საზოგადოებას წარუდგენს.

"ამ პროცესში აქტიურად არიან ჩართულები ზოგადი განათლების სკოლების ხელმძღვანელები, ასეევე განათლებისა და მეცნიერების კომიტეტი, ადგილობრივი ექსპერტები და დეტალების დაკონკრეტება უკეთ მოხდება," - აღნიშნავს პარლამენტის წევრი.

"ზოგადი განათლების შესახებ კანონში" შეტანილი ცვლილებები განათლების სპეციალისტებმა შეაფასეს. მათი თქმით, კანონპროექტში სკოლების ბრენდირებისა და დიფერენცირების ნაწილი ბუნდოვანია.

განათლების საკითხების სპეციალისტი, თამარ მოსიაშვილი მიიჩნევს, რომ სკოლების ბრენდირების შესახებ მიდგომა ძალიან საინტერესოა, თუმცა მისი სკოლების დიფერენცირებასთან მიბმა ბოლომდე ნათელი არ არის.

"კარგი იქნება, თუ განათლების სამინისტრო აღნიშნული ცვლილების შესახებ უფრო დეტალურ ინფორმაციას წარმოადგენს და გააცნობს საზოგადოებას თუ რა ნიშნის მიხედვით აპირებენ სკოლების ბრენდირებას, რადგან მათ განსხვავებული მიდგომები და წარმატებები აქვთ. ეს ცვლილება დაჩქარებული წესით იქნა მიღებული და ამიტომ საზოგადოება ღრმად ინფორმირებული არ აღმოჩნდა, მიუხედავად იმისა, რომ განათლების სამინისტრომ საზოგადოების სხვადასხვა სექტორის წარმომადგენლებთან შეხვედრა ჩაატარა," - აღნიშნავს ის და აცხადებს, რომ მისი ინფორმაციით, კანონპროექტის შეფასება სფეროს ექსპერტების, საერთაშორისო ორგანიზაციებისა და არამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლების მიერ არ მომხდარა.

განათლების სფეროს სპეციალისტი, სიმონ ჯანაშია კი სკოლების დიფერენცირების ინიციატივას დადებითად, ხოლო ბრენდირებას უარყოფითად აფასებს. მისი თქმით, სკოლების ბრენდირებას ბევრი რისკი ახლავს, რადგან აკადემიური მოსწრების მიხედვით სკოლების რეიტინგების შედგენა უარყოფით პროცესებს იწვევს. ჯანაშია სკოლების დიფერენცირების პოზიტიურ მხარედ, დაფინანსების უკეთ გადანაწილებასა და დაბალი აკადემიური მოსწრების მქონე სკოლებისთვის მეტი ყურდღების მინიჭებას ხედავს.

"იმის ნაცვლად, რომ სკოლა ორიენტირებული იყოს აკადემიური მოსწრების გაუმჯობესებაზე, უკეთესი შედეგების ჩვენებაზე, ბრენდირების შედეგად ვიღებთ, სკოლების მიერ დაბალი აკადემიური მოსწრების დამალვას, რის შედეგადაც სკოლებიდან მოსწავლეების განდევნა ხდება, იმის ნაცვლად, რომ მათ შედეგების გაუმჯობესებაში დავეხმაროთ. ამის პრაქტიკა საქართველოში არსებობს" - განმარტავს სპეციალისტი.

აღსანიშნავია, რომ კანონპროექტთან დაკავშირებით შეკითხვებით პრეზიდენტის ადმინისტრაციასაც ჰქონდა. კერძოდ, გიორგი მარგველაშვილის მრჩევლები წუხილს გამოთქვამდნენ, რომ პროექტი მოიცავს მთელ რიგ დებულებებს, რომლებიც ზოგადი ხასიათისაა და დაკონკრეტების პროცესში შეიძლება მიიღოს დისკრიმინაციული ხასიათი.

შეკითხვების გაჟღერების შემდეგ, საქართველოს პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსი, გიორგი აბაშიშვილი და პრეზიდენტის მრჩევლები გუშინ განათლებისა და მეცნიერების მინისტრ ალექსანდრე ჯეჯელავას და მის მოადგილეებს შეხვდნენ. შეხვედრის დასრულების შემდეგ ალექსანდრე ჯეჯელავამ განმარტა, რომ საუბარი ძალიან ნაყოფიერი იყო და პრეზიდენტის ადმინისტრაცია დაარწმუნეს, რომ განათლების ახალი კრიტერიუმების დანერგვის პროცესში დიკსრიმინაცია გამორიცხულია.

მარიამ მენაბდიშვილი