
თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორის, ივანე ჩხაიძის განცხადებით, კორონავირუსით გამოწვეული მეხსიერების პრობლემების დროს მედიკამენტური დახმარება არაეფექტურია და მეხსიერების დარღვევა დროთა განმავლობაში გაივლის.
ამის შესახებ თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორმა, იმუნიზაციის მრჩეველთა ეროვნული ტექნიკური ჯგუფის ხელმძღვანელმა, ივანე ჩხაიძემ „ინტერპრესნიუსთან“ კორონავირუსით გამოწვეულ მეხსიერების პრობლემებზე საუბრისას განაცხადა.
როგორც ივანე ჩხაიძე განმარტავს, კორონავირუსს თან ახლავს დეპრესია, ძილის დარღვევა, შფოთვები, მეხსიერების დაკარგვა, რა დროსაც ნერვიულობა არ შეიძლება, ვინაიდან ეს კორონავირუსის სიმპტომს კიდევ უფრო გაამძაფრებს.
ado.slave('adoceanadvertlinegeunlmntjrdq', {myMaster: 'PgucTgaQ7SKnYhRaD7PFweZcfc7lvwen1L7Fg.GU8Qv.67' });
მისივე თქმით, პოსტკოვიდური სინდრომი შესაძლოა 3-დან 8 თვემდე გაგრძელდეს.
"მეხსიერებასთან დაკავშირებული პრობლემები, ერთ-ერთი პირველია ჩამონათვალში, რასაც კორონავირუსი იწვევს. რამდენიმე ზეგავლენა აქვს კორონავირუსს ნერვულ სისტემაზე, მათ შორის არის დეპრესია, ძილის დარღვევა, შფოთვები, ერთ-ერთი ამ რიგში სწორედ მეხსიერების პრობლემაა.
სამწუხაროდ, არანაირი მედიკამენტური დახმარება არ იქნება ეფექტური. განიხილება, რომ ეს ე.წ. ხანგრძლივი კოვიდია. ჩვენ ხანგრძლივ კოვიდად ვაფასებთ ყველა იმ შემთხვევას, როდესაც დაავადება გრძელდება 4 კვირაზე მეტი. 4 კვირაში უნდა დასრულდეს კორონავირუსის მწვავე პერიოდი, ყველა ის სიმპტომი, რომელიც გრძელდება ამ ზღურბლს მიღმა, განიხილება, როგორც პოსტკოვიდური სინდრომი, მათ შორის, ყველაზე მნიშვნელოვანია 12 კვირაზე მეტი ხანგრძლივობა. 3 თვიდან 6-8 თვემდე შეიძლება გაგრძელდეს კოვიდის ძალიან ბევრი გამოვლინება, მათ შორის მახსოვრობასთან დაკავშირებული პრობლემები. სამწუხაროდ, აქ ეფექტური რეკომენდაცია არ არსებობს.
მაგალითად, შვებულების აღება გონივრულია, ვინაიდან, თუ ამ ადამიანის სამსახური დაკავშირებულია გონებრივ აქტივობასთან და ხელს შეუშლის მისი პირდაპირი მოვალეობის შესრულებას, რა თქმა უნდა, უმჯობესია პაუზა აიღოს, თუმცა ეს მაინც ალაგებადია გარკვეული დროის შემდეგ. მკაცრი კვლევა ან მითითება, რომ ყველა ეს პოსტკოვიდური სინდრომი რჩება და არ ლაგდება, არ არსებობს. პირიქით, მოსაზრებაა, რომ ეს ყველაფერი დროთა განმავლობაში გაივლის. 3-6-8 თვემდე პერიოდის ფარგლებში განიხილავენ სიმპტომების დარჩენის ალბათობას. არ უნდა ინერვიულონ, ნერვიულობა და ემოციური პასუხი ამ დარჩენილ სიმპტომზე კიდევ უფრო გაამძაფრებს მდგომარეობას.
ზოგადად, ითვლება, რომ 100-მდე სიმპტომი შეიძლება დარჩეს კორონავირუსის გადატანის შემდეგ. ცუდი სიტყვაა, მაგრამ როგორღაც უნდა შეეგუონ“, - აცხადებს ივანე ჩხაიძე.
ივანე ჩხაიძე იმ პაციენტებს, რომლებმაც კოვიდინფიცირების შემდეგ მეხსიერებასთან დაკავშირებული პრობლემები აწუხებთ, ზოგადი რეკომენდაციებით მიმართავს და აცხადებს, რომ მნიშვნელოვანია ფიზიკური აქტივობა, კვების და ძილის რეჟიმის კონტროლი.
„ზოგად რჩევებშია აუცილებელი ფიზიკური აქტივობა, საკმარისი რაოდენობით ძილი, არ უნდა იყოს დარღვეული ღამის ძილი. კვების ხასიათიც განსხვავებული უნდა იყოს, არის პროდუქტები, რომლებიც შეიძლება ხელის შემწყობი იყოს ტვინის განვითარებისთვის. სამწუხაროდ, მედიკამენტთან დაკავშირებით არცერთი რჩეევა არ იქნება ეფექტური. დრო, მოთმინება და ნაკლები ემოციური რეაგირება უნდა. სამწუხაროდ კორონავირუსის დატოვებულია,საერთო სისუსტე, კუნთების სისუსტე, კონცენტრაციის უნარის დაქვეითება, ხასიათის ცვლილებები, ძილის დარღვევა, თავის ტკივილი - უამრავი ჩამონათვალია“, - განმარტავს ჩხაიძე.
ado.slave('adoceanadvertlinegeqkpsposojg', {myMaster: 'PgucTgaQ7SKnYhRaD7PFweZcfc7lvwen1L7Fg.GU8Qv.67' });
ado.slave('adoceanadvertlinegeqadeglrtrw', {myMaster: 'PgucTgaQ7SKnYhRaD7PFweZcfc7lvwen1L7Fg.GU8Qv.67' });
ado.slave('adoceanadvertlinegeqlloqjqltu', {myMaster: 'PgucTgaQ7SKnYhRaD7PFweZcfc7lvwen1L7Fg.GU8Qv.67' });
"კორონავირუსით ინფიცირებულთა ნაწილი, ვინც სახლში მკურნალობს, ხშირად არღვევს კარანტინის წესებს - შეუზღუდავად დადის ქუჩაში, მაღაზიაში და ზოგჯერ სტუმრადაც. ამის შესახებ ქვეყნის მთავარი ინფექციონისტი თენგიზ ცერცვაძე ჯერ კიდევ ერთი კვირის წინ საუბრობდა. დღეს კი მსგავსი ფაქტების შესახებ სოციალური ქსელებითაც ვრცელდება ინფორმაცია.
რა შედეგები მოყვება მსგავსი ფაქტების გაგრძელებას და რა ღონისძიებების ჩატარებაა საჭირო ამგვარი ქმედებების თავიდან ასაცილებლად?” - წერს გაზეთი “რეზონანსი” სტატიაში, სათაურით ინფიცირებულების ნაწილი ქუჩაშიც დადის, მაღაზიაშიც და... სტუმრადაც.
“ნუ დადიხართ კოვიდ დადებითები გარეთ და ნუ უქმნით საფრთხეს გარშემომყოფების ჯანმრთელობას! ყველას სახელი და გვარი ვიცი, ვინც ხართ კოვიდ დადებითები და ნუ მიმიყვანთ იმ ზომამდე, რომ შესაბამისი უწყებები ჩავაყენო საქმის კურსში და კანონის სრული სიმკაცრით გაგებინოთ პასუხი! დაიცავით იზოლაცია-კარანტინის წესები!” - ვკითხულობთ “ფეისბუქში” ერთ-ერთი მომხმარებლის გამოქვეყნებულ პოსტში. მისივე ინფორმაციით, დღის განმავლობაში 20-30 კოვიდ დადებითის მიერ ხდება მინიმუმ 5-ჯერ მეტი კონტაქტი. ისინი გადაადგილდებიან სამსახურებში, მაღაზიებში, აფთიაქში და ამ დროს არ უკეთიათ ნიღაბი არც მომხმარებლებს და არც თანამშრომლებს. აღნიშნული ფაქტს აღმაშფოთებელსა და გაუგონარ უპასუხისმგებლობას უწოდებს ინფექციონისტი მარინა ენდელაძე. მისი თქმით, ეს მდგომარეობა სრულიად ხალხის შეგნებაზეა დამოკიდებული და ქვეყანა ვერ შეძლებს ბინაზე მყოფი პაციენტების გაკონტროლებას, რადგან ისინი ბევრნი არიან და ყველას თვალთვალი ფაქტიურად შეუძლებელია”, - ვკითხულობთ სტატიაში.
“ამ სიტუაციის გაკონტროლება პრაქტიკულად შეუძლებელია, ბინაზე ძალიან ბევრია დატოვებული სამკურნალოდ. კარებზე პოლიციას ხომ ვერ დავაყენებთ, რომ არ გავიდნენ?! ეს არის ადამიანის თვითშეგნებაზე დამოკიდებული. ამგვარი ქმედებები გამოიწვევს ვირუსის მეტ გავრცელებას, რადგან გადამდებლობა მაღალი აქვს ამ ვირუსს. ეს არის ადამიანთა პასუხისმგებლობა და აუცილებელია, რომ თავად მოსახლეობაც ყურადღებით იყოს. თუკი ვინმეს მსგავს შემთხვევაზე ექნება ინფორმაცია, უნდა აუწყოს შესაბამის ორგანიზაციებს და დადგინდეს უმაღლესი ჯარიმის ფორმა დასჯის თვალსაზრისით. ეს პაციენტები აღრიცხვაზე არიან, მაგრამ თითოეულ კართან რა ხდება, ამას ვერავინ გააკონტროლებს. ამიტომ მოსახლეობას უნდა ჰქონდეს თვითშეგნება და პასუხისმგებლობის გრძნობა”, - განაცხადა ენდელაძემ, რომლის თქმით, მსგავსი ფაქტების აღსაკვეთად ჯარიმების შემოღებაა საჭირო”, - განაგრძობს გამოცემა.
“თუკი ვინმეს მსგავს ფაქტზე გამოიჭერენ, აუცილებლად მაქსიმალური ჯარიმა უნდა დაეკისროს. შეიძლება შემუშავდეს სისტემა, რომ მოხდეს ინფორმაციის გადაცემა ამ პირების შესახებ და ეს თავად საზოგადოების ჩართულობითაც უნდა მოხდეს. ეს არ ეხება 20-30 ოჯახს - ასეთი ოჯახები მთელი ქვეყნის მასშტაბით ათასობითაა და მათი კონტროლი ძალიან რთულია”, - ამბობს ენდელაძე. აქვე აღსანიშნავია, რომ ერთ-ერთი “ფეისბუქ” მომხმარებელი თავის ტრაგედიაზე სოციალურ ქსელში წერს და პასუხისმგებლობას სწორედ უკონტროლოდ მოსიარულე კოვიდ ინფიცირებულს აკისრებს”, - დასძენს გამოცემა.
“ასეთმა მოწანწალე კოვიდ დადებითმა დამიღუპა ოჯახი და ახლა ჩემს შვილებს აღარ ჰყავთ მამა. მას რომ ჰგონია თავად უძლებს და მართავს თავის დაავადებას, ჩემი მეუღლე შეიწირა ვიღაცის დაუდევარობამ. მეც ვუჩივლებ ვიზეც გავიგებ, რომ გარეთ დადის”, - ნათქვამია კომენტარში. ინფექციური საავადმყოფოს გენერალური დირექტორი თენგიზ ცერცვაძეჯერ კიდევ 10 აგვისტოს საუბრობდა ამ პრობლემაზე. იგი აცხადებდა, რომ კორონავირუსით ინფიცირებული პირების ნაწილი საქალაქო ტრანსპორტითაც სარგებლობდა, რომელიც მაშინ შეზღუდული ჯერ კიდევ არ იყო. „მაქვს ინფორმაცია, რომ ბინაზე დარჩენილი დაახლოებით 35 000 ავადმყოფიდან ნაწილი არ იცავს თვითიზოლაციას, დადის ქუჩაში და მგზავრობს საზოგადოებრივი ტრანსპორტით”, - ამბობს ცერცვაძე, რომლის თქმით, ეს არის ძალიან სერიოზული დარღვევა და ამავე დროს, სერიოზული ფაქტორი, რომელიც ხელს უწყობს ასეთი შემთხვევების ძალიან მაღალი რიცხვის შენარჩუნებას”, - წერს სტატიის ავტორი.
“კატეგორიულად ვთხოვ მოსახლეობის იმ ნაწილს, რომელიც კოვიდინფიცირებულია და ასევე, ჯანდაცვის სისტემას, თუ აღმასრულებელ ხელისუფლებას, არ ვიცი კიდევ ვის ხელეწიფება, გააკონტროლოს ადამიანები, რომელთაც აქვთ კოვიდის მსუბუქი ფორმა, რომ 12 დღის მანძილზე დაიცვან თვითიზოლაცია, არავითარ შემთხვევაში არ დატოვონ სახლი, არ გამოვიდნენ ქუჩაში, არ იარონ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით. ისინი სტუმრადაც კი მიდიან და საფრთხეს უქმნიან მოსახლეობას”, - აღნიშნავს ცერცვაძე, რომლის განმარტებით, “თუკი ეს ძალიან ცუდი პრეცედენტი არ აღმოიფხვრა, პირბადეების ტარება რომც კარგად გავაკონტროლოთ, მაინც გაგვიჭირდება ახალი შემთხვევების კონტროლი”, - დასძენს სტატიის ავტორი.
მკითხველის კომენტარები
(2)
მანდ ერთი საკითხია: ადამიანმა თუ იცის რომ მას კოვიდი აქვს და პირველ ტესტზე არ დაუდასტურდა, მეორეზე აღარ მიდის და ქცევა როგორც ჯანმრთელი (დადის ქუჩაში), ასე იმიტომ ხდება რომ იზოლაციის პერიოდის ათვლა ხდება დიაგნოსტირებიდან, და არა სიმპტომის გამოვლენიდან - ხალხი თავს არიდებს დამატებით დიაგნოსტიკას, ზედმეტი იზოლაცისგან თავის არიდების მიზნით
ბავრი სიმპტომიანი, მ.შ. კონტაქტები, კოვიდტესტებზე მიდიოდნენ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით ან ტაქსით (ახლა ტაქსით), იქნებ გაზარდოთ სადიაგნოსტიკო პუნქტების რაოდენობა მაგ. სკოლებში გაიხსნას კაბინეტები (ზაფხულის სეზონი იძლევა საშუალებას) ან მობილური ლაბორატორიები განთავსდეს უბნებში, რომ ფეხით მივიდეს სიმპტომიანი. ამასთან ბევრი სიმტომიანი, რომელსაც ანტიგენის სწრაფი ტესტი უარყოფითს აძლევს, აღარ იტარებს PCR - ს და აღრიცხვის მიღმა რჩება.